De Nederlandse Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI), een afdeling van het ministerie van Economische Zaken, eist opheldering van Apple.

,,We zijn hier erg scherp op en hebben direct het rapport (waarop Frankrijk zich baseert, red.) opgevraagd. Er blijkt geen acuut veiligheidsrisico, maar we gaan wel op zeer korte termijn met de fabrikant in gesprek”, zegt inspecteur-generaal Angeline van Dijk tegen deze site.

Eerder werd bekend dat Frankrijk de verkoop van dit type smartphone tijdelijk verbiedt, omdat de straling ervan de Europese limieten overschrijdt. Volgens deskundigen heeft die beslissing gevolgen voor de hele Europese Unie. ,,Als een toezichthouder in een lidstaat zijn huiswerk goed heeft gedaan, dan is er een grote kans dat toezichthouders in andere lidstaten die conclusie overnemen. Toezichthouders bouwen in de praktijk regelmatig op elkaars werk. Dat is ook belangrijk voor de Europese markt”, zegt Michiel Steltman, directeur van stichting Digitale Infrastructuur Nederland, die de sector vertegenwoordigt.

Elektromagnetische straling uit apparaten kan het lichaam opwarmen en daarom zijn er limieten voor de blootstelling aan die straling. Voor andere effecten op de gezondheid van elektromagnetische straling zijn geen aanwijzingen. Maar de straling die uit de drie jaar oude iPhone 12 komt, blijkt nu te hoog. De RDI zegt niet te twijfelen aan het laboratoriumonderzoek waarop de Franse autoriteiten zich baseren. ‘Er is een norm overschreden. Gelukkig is er geen acuut veiligheidsrisico’, stelt de toezichthouder in een schriftelijke verklaring. De RDI eist opheldering van Apple. ‘Want Nederland hecht net als Frankrijk veel waarde aan het veilig gebruik van mobiele telefoons. Mobiele apparaten moeten voldoen aan de Europese normen.’

Het Franse agentschap voor de regulering van radiofrequenties ANFR meldt dat uit tests naar voren komt dat de absorptie van die straling door het lichaam is vastgesteld op 5,74 watt per kilogram. De Europese norm ligt op 4,0 watt per kilogram lichaamsgewicht. ‘Wat betreft telefoons die al verkocht zijn, moet Apple zo snel mogelijk corrigerende maatregelen nemen om de betreffende telefoons aan de norm te laten voldoen’, stelt de toezichthouder in een verklaring op zijn website. ‘Anders moet Apple ze terugroepen.’

Gebruikers van de iPhone 12 hoeven zich niet direct zorgen te maken over de hoeveelheid straling die hun Apple-telefoon uitzendt. Volgens het Kennisplatform Elektromagnetische Velden is het risico op gezondheidsschade ‘heel klein’. Het enige bewezen effect dat elektromagnetische straling heeft, is dat deze het lichaam opwarmt. Maar dat gaat niet in grote stappen, legt Monique Beerlage van het kennisplatform uit.

Zo leidt de Europese norm van 4 watt per kilogram tot een opwarming van het lichaam van ongeveer 0,1 graden. Bij 5,47 watt, de vastgestelde straling door de Franse toezichthouder, is dat net iets hoger. ,,Bij het vaststellen van de Europese blootstellingslimiet is een flinke veiligheidsmarge ingebouwd”, zegt Beerlage. ,,Er hoeft bij deze mate van straling dus niet direct sprake te zijn van gezondheidsschade.”

Toch zijn sommige mensen wel gevoelig voor de straling, bijvoorbeeld als hun lichaam moeilijk warmte kan afvoeren. Daar is in de veiligheidsmarge rekening mee gehouden. ,,Maar bij heel sterke straling kan je wel schade oplopen”, zegt Beerlage. Mensen kunnen dan bijvoorbeeld uitdroging en hittestress ervaren.

In de tests van toezichthouders kunnen altijd variaties zitten, zegt Hans Kromhout, hoogleraar Epidemiologie van Gezondheidseffecten van Elektromagnetische Velden. Hij doet onderzoek naar de langetermijneffecten van elektromagnetische velden op de gezondheid van de mens.

,,Dit agentschap zal andere zaken gemeten hebben dan de toezichthouder die groen licht heeft gegeven voor deze toestellen op de markt kwamen. Er kan altijd een verschil van inzicht zijn. Daarom vind ik deze maatregel wel héél ver gaan. Ik denk zelf dat hier sprake is van een storm in een glas water. Die toestellen worden standaard heel goed getest en gecontroleerd”, zegt Kromhout, die toevoegt dat hij ‘het rapport van de ANFR niet kent’. ,,Er kunnen altijd fouten zijn gemaakt.”

Als het gaat om regulering die voor heel Europa geldt, dan zullen andere lidstaten ‘daar ook wat mee moeten’, zegt Lisette Meij, techjurist en eigenaar van Lime Legal. Ze spreekt van een unieke stap. ,,Ik heb nog niet eerder gehoord dat een iPhone om deze reden uit de schappen is verdwenen. Het lijkt mij niet fijn voor Apple. Laat staan als Franse gebruiker, dat je een telefoon in je bezit hebt die niet aan de eisen voldoet wat betreft straling.” Meij denkt hierbij ook aan de Nederlandse gebruiker. ,,Als jij als eigenaar van een iPhone 12 hoort dat ze in Frankrijk uit de schappen worden gehaald, zal jij ook aan je toestel gaan twijfelen.”

Apple zelf zegt tegen persbureau AFP dat het de resultaten betwist. Volgens het Amerikaanse techconcern hebben meerdere onafhankelijke analyses aangetoond dat de toestellen wel degelijk aan de normen voldeden. Toch geeft Apple gehoor aan de oproep van de toezichthouder. ,,Dat heeft waarschijnlijk met claims te maken’’, zegt Kromhout. ,,Als blijkt dat er tóch ergens een constructiefout was die mogelijk hoge straling veroorzaakt en ze hebben ondanks een waarschuwing niet ingegrepen, dan hebben zij een enorm probleem.’’

Medewerkers van de ANFR gaan vanaf woensdag controleren of de iPhone 12 inderdaad verdwenen is uit Franse winkels. Als Apple voor de al verkochte toestellen niet snel een softwareverbetering doorvoert, is de Franse regering bereid tot een grootschalige terugroepactie. ,,De regels zijn voor iedereen hetzelfde, ook voor de techgiganten”, zegt Jean-Noel Barrot, de Franse minister voor Digitale Zaken, tegen de Franse krant Le Parisien.

De iPhone 12 is in Nederland sinds 2020 te koop. Apple kondigde dinsdag het nieuwste model aan, de iPhone 15.


https://www.ad.nl/tech/nederlandse-toezichthouder-roept-apple-op-het-matje-om-hoge-straling-iphone-12-verbod-in-frankrijk~a90cf4d9f/